Czosnek pospolity, czosnek zwyczajny to gatunek byliny – w uprawie jako roślina dwuletnia lub jednoroczna należący do rodziny amarylkowatych. Jest warzywem, przyprawą i rośliną leczniczą znaną zwykle tylko pod nazwą rodzajową, jako czosnek. Pochodzi z Azji Środkowej, skąd rozprzestrzeniony został jako roślina uprawna do Europy i północnej Afryki, z czasem trafił na inne kontynenty. Rozprzestrzeniany w postaci rozmnażanych wegetatywnie kultywarów, pochodzących od dziko rosnących w Azji południowo-zachodniej roślin.

Roślina jadalna
Czosnek zaliczany jest zarówno do warzyw, jak i przypraw. Stosowany jest jednak w kuchni głównie jako przyprawa. Czosnek jest charakterystycznym elementem wielu potraw kuchni basenu Morza Śródziemnego i wschodnioazjatyckich.

Roślina jadalna
Czosnek zaliczany jest zarówno do warzyw, jak i przypraw. Stosowany jest jednak w kuchni głównie jako przyprawa.

Walory kulinarne
Głównym atutem czosnku są jego właściwości zdrowotne. Charakterystyczny smak i zapach jest zwykle bardziej problematyczny niż atrakcyjny. Czosnek dodawany do potraw gotowanych i smażonych traci jednak przykry zapach i wówczas specyficzny smak wzbogaca potrawę. Poza tym nieprzyjemny zapach czosnku z ust usuwa chlorofil, który w dużych ilościach występuje w zielonych liściach pietruszki, pokrzywy, szczawiku i ruty. Zapach osłabia się także po zjedzeniu jabłek, ziaren palonej kawy, nibyjagód jałowca, nasion kolendry i kardamonu, pomaga też picie mleka. Nie ma jednak środka, który chroni przed wydzielaniem charakterystycznego zapachu przez skórę. Nie chroni przed tym także przyjmowanie preparatów czosnku w kapsułkach nie wydzielających przykrego zapachu podczas ich przyjmowania.

Roślina lecznicza
Czosnek pospolity jest dobrze znaną i szeroko akceptowaną rośliną leczniczą o skuteczności dowiedzionej badaniami klinicznymi.

Surowiec zielarski
Cebula czosnku Allii sativi bulbus lub Bulbus Allii recens, czosnek sproszkowany Allii sativi pulvis i olejek czosnkowy.

Główną substancją aktywną jest alliina, która przez enzym alliinazę rozkładana jest za pośrednictwem produktu niestabilnego do allicyny. Kolejne metabolity to ajoeny będące m.in. inhibitorami agregacji płytek krwi.