Mikołajek kreteński to gatunek roślin z rodziny selerowanych. Rośnie dziko w basenie Morza Śródziemnego: w Albanii, Bułgarii, Grecji, Macedonii Północnej, Czarnogórze, Słowenii, Cyprze, Egipcie, Iraku, Izraelu, Jordanii, Libanie, Syrii i Turcji.

Bylina o bardzo rozgałęzionych pędach. Cała ma niebiesko-fioletowy kolor. Rośnie w zbiorowiskach roślinnych typu frygana, na opuszczonych polach uprawnych i ogrodach, na poboczach dróg, na pustyniach. Osiąga wysokość 25–100 cm. Liście wydłużone, z kolcami po bokach. Kwiaty niebiesko-białe, zebrane w kuliste, rozproszone na roślinie główki.
Kwitnie od maja do sierpnia. Owoce o kształcie od eliptycznego do odwrotnie jajowatego

Młode okazy, wiosną, gdy są jeszcze miękkie i soczyste nadają się do spożycia, później stają się zdrewniałe i bardzo gorzkie. W medycynie ludowej jest rośliną leczniczą. Wywar z suszonych łodyg używany jest doustnie podczas kaszlu i chorób nerek. W Jordanii jest stosowany jako antidotum przy ukąszeniach skorpionów, oraz do leczenia hiperglikemii.

Jest spożywany przez Żydów podczas święta Paschy. Mają oni obowiązek spożywać mięso z gorzkimi ziołami dla przypomnienia, że „Egipcjanie uczynili gorzkim życie ich przodków w Egipcie”, a od czasu, gdy faraon wydał rozkaz zabijania noworodków płci męskiej stało się tak bardzo nie do zniesienia, jak niemożliwe do spożycia wydają się gorzkie zioła.
Wykaz tych gorzkich ziół znajduje się w Misznie, i jest wśród nich mikołajek kreteński, który w Izraelu występuje pospolicie. W tym sensie, jako „gorzkie zioła” gatunek ten wymieniany jest także w Biblii. W Izraelu i sąsiednich państwach jest uprawiany w doniczkach i sprzedawany jako przyprawa.