Wrotycz pospolity

Rośliny przyprawowe

Wrotycz pospolity to gatunek rośliny należący do rodziny astrowatych. Występuje w całej Europie i na obszarach Azji o umiarkowanym klimacie. Rozprzestrzenił się także gdzieniegdzie poza tym obszarem. W Polsce jest gatunkiem pospolitym. Bylina, występuje pospolicie przy drogach, na miedzach. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych. Roślina łatwa w uprawie, w Polsce całkowicie mrozoodporna. Rozrasta się w duże kępy przy pomocy krótkich kłączy. Cała roślina wydziela silną woń, przypominającą nieco zapach kamfory, co dla wielu osób jest odstręczające.

Sztuka kulinarna: choć jest trujący, w średniowieczu wrotycz był stosowany jako przyprawa. Np. jego młodych pączków używano zamiast kaparów, a koszyczki kwiatowe zapiekano w cieście. Obecnie już nie jest używany w kuchni.
Zapach wrotyczu, przypominający zapach kamfory, skutecznie odstrasza owady. Z tego też względu jest używany jako repelent do odstraszania much, mrówek i moli, również komarów i kleszczy.
Odwar z ziela nadaje się do ekologicznego zwalczania stonki ziemniaczanej i mszyc.
Roślina ozdobna uprawiana w ogrodach na rabatach. Szczególnie nadaje się na suche bukiety. Oprócz typowej formy uprawiane są odmiany ozdobne, np. 'De Candolle’ o podwójnie pierzastodzielnych liściach.

Roślina lecznicza.
Surowiec zielarski: Kwiat wrotyczu, olejek wrotyczowy. Kwiaty wrotyczu zawierają olejek, którego głównymi składnikami są tujon, izotujon, kamfora, borneol oraz gorzki lakton – tanacetyna i flawonidy: akacetyna i luteolina.
Działanie: Roślina była stosowana dawniej do spędzania płodu, leczenia histerii, do pobudzania menstruacji oraz przy stłuczeniach, zwichnięciach, reumatyzmie i chorobach skóry.
Używano jej też do zwalczania robaków obłych w układzie pokarmowym. Była w tym skuteczna, jednak w koniecznych do tego celu ilościach miała już działanie trujące dla człowieka.
Obecnie jest stosowana jako domieszka do leków zewnętrznego stosowania we wszawicy głowowej i łonowej.

Rośliny przyprawowe
Zapaliczka cuchnąca

Zapaliczka cuchnąca, zakrzewka cuchnąca, asant cuchnący, asafetyda to gatunek rośliny z rodziny selerowatych. Występuje na piaszczystych i kamienistych pustyniach w północnych rejonach Indii, w Iranie i Afganistanie, niekiedy jest uprawiana w południowej Europie. W górnej części rozłożysta, do 1-1,5 m wysokości i intensywnej, niemiłej woni. Grubość łodygi dochodzi do 8 cm …

Rośliny przyprawowe
Wanilia płaskolistna

Wanilia płaskolistna to gatunek pnącza z rodziny storczykowatych. Występuje w stanie dzikim w lasach tropikalnych w Ameryce Południowej i Środkowej. Liana osiągająca 10 do 15 m długości. Wanilia jest epifitem korzystającym ze składników pokarmowych znajdujących się w obumarłych pniach i konarach drzew, które służą jej za podpory. Dawniej wanilię uprawiano …

Rośliny przyprawowe
Tonkowiec wonny

Tonkowiec wonny to gatunek rośliny z rodziny bobowatych. Pochodzi z Ameryki Środkowej oraz północnej części Ameryki Południowej. Jego nasiona znane są jako fasola tonka (też: bób tonka, fasola tonkini, fasola tonkińska). Łupiny ich są czarne i pomarszczone, posiadają gładkie brązowe wnętrze. Mają silny, słodki zapach ze względu na wysoką zawartość …